Prikkelgedreven werken of baas over de eigen werkdag?

onrustig gevoel en daar geïrriteerd over zijn

 

Wahh, wat gaat het thuiswerken vandaag slecht. Ik heb een deadline te behalen, maar echt meters maken lukt niet. Wat leiden die CORONA-zaken mij af. Er schiet van alles door mijn hoofd: scholen, horeca, collega’s, Italië, China, grenzen, enzovoort. Alles leidt me af.
Nee, ik moet het anders formuleren: wat laat ik me afleiden. Dat is eerlijker.

Tot ver in de middag lukt het mij niet langer dan een kwartier, 20 minuten geconcentreerd door te werken. Iedere keer afgeleid omdat ik meer wil weten. Maar hoe meer ik weet hoe meer ik in verwarring raak, ik begin me zorgen te maken. Ik voel de koorts denkbeeldig opkomen.

Ik merk mijn onrust, maar die kan die lastig keren. Dat wil ik wel. Ik blijf in cirkels ronddraaien in onvermogen, waar ik vervolgens geïrriteerd over ben. Dat helpt nu ook niet echt.

Tot ik me herinner dat ik ooit een artikel schreef over de manager Wilco. Die ook zo werkte.
Toen ik dat weer las, wist ik wat me te doen stond.

 

Lees het artikel hieronder.

Kost je twee minuten en levert je direct rust op.

Artikel over diepwerk

Bezig zijn en weinig doen

Aan een ovale tafel in een hoekkamer van een typisch jaren ’70 gemeentehuis met veel bruin, grijs tapijt, schoon metselwerk en aluminium, eens een chique omgeving voor bestuurders, zit manager Wilco. Hij vertelt me dat hij erg hard werkt: vergaderingen, telefoontjes, e-mails, regelwerk en appjes. Hij heeft er een lekker en voldaan gevoel door: ‘Yes, veel meters gemaakt, maar ben er ook wel moe van. Pas later, als ik de werkdag overdenk, bekruipt me een gevoel van twijfel. Wat heb ik feitelijk gedaan vandaag?’.
Met moeite haalt hij het terug. ‘Morgen zal het wel weer zo’n dag als gisteren en eergisteren worden’, verzucht hij.
Wat is hier aan de hand en is er een remedie? 

Aandacht

Manager Wilco laat zich leiden door aandacht van allerlei vragende elementen. Hij wordt geleefd door de dag en het gewoonlijke ritme van zijn werk. Tijd en energie wordt geconsumeerd door aandacht van buitenaf. Hij werkt voornamelijk prikkelgedreven.

Prikkelgedreven

Prikkelgedreven werk behelst werk dat door de aandacht van derden – variërend van collega’s, familie, sociale-media-vrienden, totaal onbekenden en nieuwssites – wordt veroorzaakt. Vragen, opdrachten, berichten en mededelingen aan en voor je. Soms relevant, maar vaker afleidend. Het bestaat uit korte acties, irrelevant leeswerk, korte taken die je per stuk weinig, maar in  het geheel veel tijd vergen. En waar je feitelijk weinig mee opschiet. 

De mythe van multi-tasken en andere nadelen

Het grote nadeel van prikkelgedreven werk is dat je constant aan het schakelen bent tussen allerlei taken en informatie. Je bent aan het ‘zappen’ van zender naar zender. Dit veroorzaakt concentratieverlies omdat je aandacht deels blijft bij de oude zender.
Verder haalt prikkelgedreven werken je van je eigen plan af. Je bepaalt niet zelf wat je gaat doen, je omgeving doet dat. Je rent hard rond, maar meters maak je niet. Je kent misschien wel de mensen die als alle collega’s naar huis zijn, echt aan het werk gaan. Dat wil zeggen met aandacht en concentratie.
Als je prikkelgedreven werkt dan ben je hoofdzakelijk bezig andermans aandachtvragende zaken te verwerken. Je verleert om zelf het onderscheid te maken tussen relevant en nutteloos werk. Alles dient zich aan en alles is belangrijk. Je kunt chronisch afgeleid raken. 

Zelfregulatie

Het tegenovergestelde van prikkelgedreven werken is prestatie- of doelgedreven werken. Jij kiest dan waar je je aandacht aan geeft. Om dat te kunnen is zelfregulatie erg belangrijk. Onderzoek van Roy Baumeister (Willpower, 2011) heeft aangetoond dat zelfbeheersing of zelfregulatie een zeer belangrijke eigenschap is bij presteren en het bereiken van doelen. Met beheersing en regulatie van je gedachten, gevoelens, impulsen en handelen, kies jij waar je aandacht naar toe gaat, in plaats van dat externe aandacht jouw aandacht en dus werk leidt.
Door beheerst en gereguleerd te werken maak je echt meters. Door zelfregulerend te werken ben je in staat tot diepwerk.

Diepwerk en flow

Diepwerk is werken vol aandacht en concentratie. Je bent echt aan het studeren, aan het denken, waarde aan het creëren. Door diepwerk ontstaat een mentale staat van geconcentreerd werken waarbij je het gevoel krijgt dat de wereld om je heen niet bestaat, je zit in een cocon, het werk stroomt als vanzelf uit je vingers, je bent creatief bezig, de resultaten na afloop zijn goed, je bent tevreden. Deze staat van werk heeft de wetenschapper Csikszentmihalyi ‘flow’ (Flow, 1999) genoemd.
Diepwerk staat tegenover prikkelgedreven werk. Met diepwerk maak je het verschil. Je onthoudt beter, je verwerkt meer en je levert meer. 

Vergroten zelfregulerend vermogen

Hoe vergroot je je zelfregulerend vermogen? Hoe vang je aan met diepwerk en hoe kom je in een staat van flow? Het start met bewustwording. Ben je je bewust van de werking en kracht van je vermogen tot aandacht geven en concentratie opbrengen? Hoe eenvoudig ben jij te verleiden tot het volgen van andermans aandacht? Welke mate van zelfregulering heb je? Acht je het mogelijk om je aandacht te verleggen? Herken je de voordelen van diepwerk?
Als je niet bewust bent van je keuzemogelijkheid van regulering van je aandacht, dan word je ontvankelijker voor anderen die aandacht van jou willen.

Gerichte oefening

Als je je zelfregulatie inderdaad wenst te vergroten ga dan gericht oefenen op basis van persoonlijke doelstellingen. Iedere dag een beetje. Stapje voor stapje je mogelijkheden vergroten om tot bewuster met je aandacht om te gaan.
Om aldus op een hoger niveau van presteren te landen. 

Praktische tips

Je kunt oefenen door eerst een kwartier, een half en dan een uur diep aan een onderwerp te werken. Zorg dan dat je tijdens deze fase niet in de verleiding komt afgeleid te raken. Zet alles uit: e-mail, telefoon, internet en laat geen pop-up meldingen binnen komen. Laat fysiek zien dat je hard aan het werk bent, dan zal men je minder snel storen. Sluit desnoods je deur.
Voorkom dat je in de verleiding komt dat je moet gaan multi-tasken. Spaar regelwerk op voor om een of twee keer per week uit te voeren: administratie, mensen bellen, afspraken inplannen.
Vermijd zo veel mogelijk onbelangrijk werk.
Ga een pauze niet direct invullen met doe-werk en multi-taskwerk. Doe echt even niets, dan herstel je snel voor een volgende fase van diepwerk.

Afspraak met jezelf

Als je diep wilt werken, probeer dan deze tijd in te plannen. Blok die tijd in je agenda. Het is een heilige afspraak met jezelf. Daar komt niemand tussen.

De paradox van diepwerk

Er ligt dus een uitnodiging om door zelfregulatie je aandacht naar diepwerk te verleggen. Maar het paradoxale van diepwerk is wel dat het niet zonder niets doen kan.
Ronddwalen, dromen, zoeken naar het onbekende onbekende zijn nodig voor inspiratie, nieuwe ideeën en invallen.
Die ‘lummeltijd’ is wezenlijk om verdere richting te geven aan je diepwerk.

 

Lees verder en leer meer in de reader:
‘Baas over je eigen werkdag’

Vol praktische inzichten en handige instrumenten