Socratisch Coachen
Wat Piso je leert over Socratisch Coachen
De machtige Romeinse Consul Piso – keizer van het Romeinse Rijk – was een gevreesd leider. Op een dag gaf hij twee van zijn soldaten een middag vrij. Na een paar uur kwam er slechts één van hen terug. In de veronderstelling zijnde dat de een de ander had vermoord veroordeelde Piso de alleen teruggekomen soldaat direct ter dood. Hij gaf een centurion de opdracht daartoe.
Tijdens de voorbereiding van de executie, meldde de dood gewaande soldaat zich. Daarop voerde de centurion de executie natuurlijk niet uit, de reden ervoor was immers weggenomen.
De Consul ontstak in woede en gaf direct de opdracht alle drie de personen te executeren.
Waarom?
De eerste soldaat omdat hij toch al ter dood was veroordeeld. De centurion omdat hij faalde de eerst terug gekomen soldaat te executeren. De andere soldaat omdat hij door zijn verlate thuiskomst de oorzaak van deze geschiedenis was.
Van Piso naar vandaag
Stel je bent de adviseur van Piso en hij vraagt je: “Het besluit dat ik heb genomen, de terdoodveroordeling van de drie mannen, is dat een goed besluit geweest?’.
Wat zou je hem dan willen zeggen, en wat zou je willen vragen?
Het voorbeeld van hierboven is natuurlijk wat overtrokken in de context van vandaag.
Maar hoe vaak word je niet om advies gevraagd in een wat voor een positie dan ook – als adviseur, als coach, als manager of als trainer. Voor jou is in dergelijke gevallen het antwoord absoluut helder, maar het is beter en functioneler als je de persoon in kwestie zelf tot inzicht laat komen.
Door de ander te helpen met het zelf vinden van antwoorden vergroten je het zelfinzicht, de persoonlijke wijsheid, ben is de ander beter uit op de lange termijn. Voorzeggen is korte termijn, verantwoordelijkheid overnemen en beperkt eigenaarschap van de oplossing, deze is minder gedragen omdat deze van buiten komt, namelijk van jou.
Zelf tot inzicht laten komen dat helpt om de vraagsteller ‘wijzer’ te maken, duurzaam en op de lange termijn.
Voorbeelden
Voorbeelden van adviesvragen die ik kreeg, waarbij ik de vraagsteller met behulp van Socratisch coachen heb geholpen:
- ‘aan de menskant of aan de structuurkant starten met de organisatie-verandering?’ (gemeente secretaris)
- ‘mijn werkgever aanklagen omdat ik in mijn ogen ten onrechten ben ontslagen?’ (teammanager)
- ‘zou een management-functie passen bij me?’ (juridisch beleidsmedewerker)
- ‘is het verstandig om die twee zeer verschillende bedrijfsprocessen samen te voegen?’ (ICT-adviseur)
- ‘moeten wij als bestuur een Raad van Toezicht worden?’
- ‘zijn wij een belangen-organisatie of een beroepsorganisatie?’ (groep vakspecialisten)
Niet adviseren
Wat je doet in dergelijke situaties is niet het antwoord geven – ondanks dat je dat mogelijk meteen weet vanuit je ervaring en opvattingen. Maar je gaat in gesprek met de persoon of groep en brengt ze stap voor stap tot inzicht zodat zij zelf een goede en juiste keuze maken.
Nodig voor Socratisch Coachen
- jezelf ego-loos opstellen in een gesprek (dus los van je eigen successen, geweldige ervaringen, doorleefde inzichten en je neiging tot goed gevonden willen worden)
- je oordelen en vooroordelen over de vraag, de persoon en de situatie thuis laten
- een open en nieuwsgierige houding
- over vraagvaardigheden beschikken
- de moed hebben ‘prikkelende en scherpe’ vragen te stellen
- ook de vragen waarvan je weet dat die ander ze mogelijk erg irritant vindt
- geestelijke lenigheid hebben om uit het ‘adviseren’ te blijven
Wil je het Socratisch Coachen leren?
*
Kijk hier voor meer informatie over de Opleiding Socratisch Coachen
*
