Kracht van vragen stellen
De kracht van het stellen van vragen ligt in de antwoorden die ze ontgrendelen
Vandaag wil ik met volle overtuiging spreken over een onderwerp dat vaak onderschat wordt, maar in mijn ogen van cruciaal belang is – het stellen van rake vragen; over de kracht van vragen stellen. Laten we even stilstaan bij het noodlottige gevolg van het niet stellen van vragen: stilstand. In vele gevallen en op vele dossiers is dat helemaal niet wenselijk. Zonder vragen te stellen blijven we vastzitten in ons eigen beperkte begrip van de wereld en onszelf, terwijl er nog zoveel te doen valt.
Nieuwe perspectieven
We missen door niet-doeltreffende vragen te stellen de kans om nieuwe perspectieven te ontdekken bij bijvoorbeeld beleidsvraagstukken, persoonlijke dilemma’s, organisatieproblemen en bestuurlijke opgaven. Nieuwe perspectieven blijven uit en ontwikkeling stagneert wanneer we onszelf niet uitdagen om dieper te graven en onze geest voeden met wijsheid door vragen te stellen. Het is duidelijk dat goede vragen stellen de sleutel is tot onze vooruitgang, op elk niveau.
Onbekendheid met de kracht van vragen stellen?
Mijn werk bestaat eruit om bestuurders, adviseurs, leidinggevenden, trainers, coaches en studenten te helpen in hun professionele en persoonlijke groei. Dat kan vakinhoudelijk zijn, en gaat zeker ook over houding, gedrag, cultuur en allerlei groepsdynamieken. Over al deze onderwerpen hoor ik zo vaak ondermaatse en slechte vragen en ook helaas, regelmatig geen enkele vraag, terwijl men verder wil en oplossingen wenst.
Wat is er aan de hand? Waarom lijkt het stellen van vragen voor velen zo’n struikelblok, terwijl het eigenlijk eenvoudig zou moeten zijn? Paradoxaal.
Het volgende kom ik tegen in de praktijk:
- angst voor het onbekende
Het menselijk brein voelt zich comfortabel bij bekende terreinen en voorspelbare gebeurtenissen. Het stellen van vragen betekent vaak dat we ons moeten openstellen voor het onbekende. Dit kan angst en onzekerheid oproepen, omdat we niet weten wat voor antwoorden we zullen ontvangen.
Hoe aangenaam zou het zijn als je deze angst omarmt en de schoonheid van het onbekende ontdekt? Of nog gekker op zoek gaat naar het onbekende onbekende?
- vermeende behoefte aan antwoorden
In onze maatschappij en organisaties ligt de nadruk te vaak op het hebben van antwoorden. We worden aangemoedigd om snel tot oplossingen te komen; dat is efficiënt en effectief. We hebben soms moeite om de tijd te nemen om dieper te graven. Het stellen van vragen kan worden gezien als een teken van onwetendheid, terwijl het eigenlijk een krachtige manier is om breder inzicht te vergaren.
Hoe mooi zou het zijn om de behoefte aan directe antwoorden los te laten en ruimte te maken voor bezinning, evaluatie en reflectie?
- vermijden van oncomfortabele gevoelens
Socrates: de man die de kracht van vragen stellen als geen ander beheerst
Het stellen van diepgaande vragen kan ons confronteren met onszelf en onze soms ongemakkelijke gevoelens. Het kan oncomfortabel zijn om onze overtuigingen, angsten en onzekerheden onder de loep te nemen.
Hoe bevredigend zou het zijn om de kracht van reflectie te ontdekken aangezien het een sleutel is tot persoonlijke transformatie?
- gebrek aan zelfvertrouwen
Voor velen speelt ook het gebrek aan zelfvertrouwen een rol bij het stellen van vragen. We kunnen bang zijn om dom over te komen of om de verkeerde vragen te stellen. We hebben ergens toch diepgewortelde angst om voor gek te staan. Deze angst verlamt onze gedachten en berooft ons van het zelfvertrouwen om vraagstukken bloot te leggen. Daarnaast speelt ons eigen ego een grote rol. Het ego dat altijd streeft naar perfectie en nooit om hulp vraagt. We hebben teveel het idee dat het stellen van een vraag ons zwak maakt.
Hoe mooi zou het zijn als je leert te leven met je onzekerheid en dat weet aan te wenden tot een bron van verwondering en nieuwsgierigheid?
- bij de kudde blijven
Op dezelfde manier speelt de sociale druk een grote rol in dit doolhof van twijfels. We willen niet afwijken van de norm of ons anders voordoen dan anderen. Wanneer iedereen om ons heen tevreden lijkt met de informatie die wordt gepresenteerd, trachten we niet uit de toon te vallen door vragen te stellen. We proberen vaak te krampachtig bij de kudde te blijven.
Hoe veel vrijheid zou je ervaren als je de moed zou vinden om een onafhankelijke positie in te nemen?
Hoe mooi zou het zijn als je:
- oefent met verwondering en nieuwsgierigheid: vragen stelt als: Wat is dat? Waarom niet? Hoe werkt dat? Wat is de logica van die stap? Hebben we daar iets aan op de lange termijn?
- het onbekende omarmt: leert om je comfortabel te voelen met het onzekerheid?
- als een vlieg op de muur of een kikker op de vloer verwonderd kijkt en vanuit andere perspectieven verwonderd vragen stelt?
- je ego opzij zet en niet bang om rake en krachtige vragen te stellen?
Hoe mooi zou het zijn als je de moed hebt om de vier bovenstaande punten toe te passen?
*
Opleiding Socratisch Coachen
5 vrijdagen te Amsterdam
*
informatie, startdata en direct aanmelden>>>
De Opleiding Socratisch Coachen wordt gegeven door Frank Hoes bij de Academie voor Leven
De Academie heeft het NRTO keurmerk en is geregistreerd bij het CRKBO
